Tahılları öğütmeye yarayan araçlardan biridir. El değirmeni, su değirmeni ve yel değirmeni gibi çeşitleri bulunmaktadır. Günümüzde, nerdeyse tamamen terkedilmesi sonucu köy ve kasabalarda ayakta kalan değirmenler günümüzde turistik bir konuma kavuşmuştur.
Değirmenlerin kullanılmaya başlanması Milat’tan önceki yüzyıllara dayanır. MÖ 600’de, Araplar tarım yapabilmek amacıyla yel değirmenini icat ettiler. Bu olay, aynı zamanda değirmenin icadı olarak da nitelendirilebilir. Bu tarihten 500 yıl sonra bugünkü Eski Yugoslavya ve Arnavutluk’ta su değirmenleri kullanılmaya başlandı. Bunların çalıştırılması için çok hızlı akan nehirlere ihtiyaç vardı.
Günümüzde ise elektrik enerjisiyle ve akaryakıtla çalışan değirmenler geliştirilerek kullanılmaya başlanmıştır. Artık eski yel ve su değirmenlerinin yerine bu motorlu değirmenler kullanılmaktadır.
Değirmenler yel, su ve elektronik olmak üzere ,kullandığı enerjiye göre üçe ayrılır.
YEL DEĞİRMENİ
Yel (rüzgar) enerjisine bağlı olarak çalışan ve su değirmeninde olduğu gibi çalışırken yakıt tüketmeyen değirmeni türüdür. MÖ 600’de Araplar icat etmişlerdir. Eski olmasına rağmen bugün de yel değirmenlerine rastlanır. Çalışmaları için mutlaka rüzgâr enerjisine gerek duyulsa da rüzgâr olmadığında hayvan gücüyle de çalıştırılmışlardır.
SU DEĞİRMENLERİ
Su enerjisine bağlı olarak çalışan ve yel değirmeninde olduğu gibi yakıt harcamadan çalışan değirmen türüdür. MÖ 100 yılında Eski Yugoslavya ve Arnavutluk’ta ilk kez kullanılmaya başlanmıştır. Çalışmaları için çok hızlı akan nehir suyuna ihtiyaç duyulmuştur. Bu sebeple de su değirmenleri nehir kenarlarına kurulmuştur. Bazı su değirmenleri üstten akan suyla çalışmaktadırlar.
ELEKTRONİK DEĞİRMENLER
Yakıt enerjisiyle çalışırlar. Hangi yıl kullanılmaya başlandığı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Her türlü iklim koşulunda kullanılabildiği için diğer değirmen türlerine göre daha kullanışlıdırlar.
DEĞİRMEN TAŞI
Tahılları öğütmede kullanılan taştır. Yel değirmenlerinin 360 derece bir kez dönmesi, değirmentaşının aynı işi 50 kez tekrarlamasına yol açar.
Değirmenler, tarihte tahılları öğütmekten başka amaçlarla da kullanılmışlardır. Örneğin Hollanda’daki yel değirmenleri bir zamanlar polder denilen, sular altında kalmış toprakları sudan kurtarmak için kullanılmıştır.