Çernezyom (İngilizce: Chernozem, Ukraynaca: Чорнозем, Rusça: Чернозём) Dünyanın en verimli yerli toprağıdır. Coğrafi olarak yarı nemli step bölgelerinde, yağışın artış gösterdiği yüksek platolarda görülen topraklardır.
Üzerindeki gür bitki örtüsünün düşük sıcaklığa bağlı olarak ayrışamaması nedeniyle humusça zengin olan koyu renkli topraklardır. Çernozyomlar humusça zengin olduğundan, üzerinde tarım yapılması durumunda; oldukça verimli topraklardır. Bu nedenle kara topraklar olarak da bilinir.
Tarım için çok elverişlidirler. Çok yüksek oranda (%3-%15) humus, yine yüksek oranlarda fosforik asit, fosfor ve Amonyak içerirler. Orta kuşakta yarı nemli bölgelerde dağ çayırlarının altında görülür. Türkiye’de Doğu Anadolu bilhassa Erzurum-Kars platosunda sıkça rastlanır dünyada ise; Ukrayna, Romanya, Arjantin, Kanada ve ABD’de rastlanır.
Dünyada iki adet “Çernezyom Kuşağı” vardır:
1-Ukrayna’nın kuzeydoğusunda bulunan Black Earth Region (Siyah Toprak Bölgesi)
2-Sibirya’nın içlerine doğru Rusya’nın güneyi ve Kanada’nın batısında bulunan Canadian Prairies (Kanada Çayırlıkları) bölgesi.
Benzer özelliklerde bir toprak çeşidi ise Amerikan’ın Texas eyaletinde görülür. Ukrayna’daki örneklerinde derinliği 1m’den 6m’ye kadar değişebilmektedir. Bu toprak çeşidi küçük miktarlarda başka yerlerde de bulunabilmektedir. (Türkiye, Polonya, Hollanda, Çin’in kuzeydoğusu)
“Çernezyomsu Topraklar” Kanada’nın toprak sınıflandırma sisteminde ve Birleşmiş Milletler bünyesindeki Gıda ve Tarım Örgütü’nün toprak sınıflandırmasında bulunan bir toprak türüdür.
Türkiye’de Erzurum-Kars platosunda killi ve bazalt üzerinde oluşmuştur. Kars, Göle ve Sarıkamış’ta yaygındır. Kışın sert ve uzun olduğu iklimde sonbaharda ölen bitkiler, ayrışmaya zaman bulamadan toprağa karışır ve yoğun humus oluşumunu sağlar.
Çernezyom topraklarının verimi günümüzde dünya ülkelerinin dikkatini çekmiştir. Ülkeler bu toprak türünün geniş alanlara yayıldığı Ukrayna’dan toprak kiralamaktadırlar. Çin; Ukrayna’nın %5’i kadar toprağı satın aldığını duyurmuştur. Alman firmaları da Ukrayna’dan toprak kiralamaya başlamışlardır.